Wrzesień na Whosome uczyniliśmy miesiącem z aromantycznością i podobnie jak przy okazji Miesiąca Dumy Osób z Niepełnosprawnością postanowiliśmy uczcić go serią wpisów o postaciach aromantycznych. Tych określonych tak przez twórców i tych aromantycznie kodowanych. Razem z redakcyjnymi przyjaciółmi stworzyliśmy całkiem interesującą listę. Choć oczywiście niepełną, to wciąż mamy poczucie takich postaci często brakuje. Dlatego każdy przejaw dobrej aromantycznej reprezentacji niezmiernie cieszy.
Co zaś składa się na dobrą reprezentację? Ot, kilka prostych czynników. Punktem wyjścia w naszym wypadku jest aromantyczność postaci. To jak ją ukazano – pozytywnie lub neutralnie. To jaka jest postać. Nie musi być miła, kochana itd., itp. choć to zawsze plus, powinna być jednak konkretna, ludzka, nieodczłowieczona. Jej aromantyczność nie powinna łączyć się z postawieniem jej przez opowieść po stronie zła. Powinna też funkcjonować w społeczności – i być odbierana przez pryzmat całej swojej osoby. A jej aromantyczność nie powinna czynić jej gorszą w oczach innych postaci. Jak na tym tle przedstawiają się wybrane przez nas fikcyjne osoby? Przekonajmy się razem.
1. Esmeralda Weatherwax (Świat Dysku – Terry Pratchett, cykl o wiedźmach)
Esme Weatherwax, nazywana babcią, jest wiedźmą z Ramtopów i przywódczynią wiedźm, które nie mają przywódczyń. To postać stanowcza, dumna i kompetentna, którą lokalna społeczność szanuje i której się zasłużenie boi – choć Esme nigdy nie czyni im zła – i której, przede wszystkim, ta społeczność potrzebuje. Esme zaś jest podporą tej społeczności i zostawia świat po sobie lepszym miejscem niż był.
Esme chciała być tą złą, ale niestety tę rolę przejęła jej starsza siostra Lily (trzykrotnie zamężna), w związku z czym Esme musiała zostać tą dobrą. Jest więc dobra do szpiku kości, co nie znaczy, że jest miła. W Ramtopach funkcjonują przesądy na temat wiedźm, ale póki ich skutkiem jest lękliwy szacunek, a nie stosy, babcia dba o to, by pozostawały w społeczności silne. Nawet jeśli czasami ta lękliwa część ją boli i budzi w niej wątpliwości.
Esme miała jeden romans w młodości, ale nawet wtedy trudno było mówić o wielkich porywach serca, zwłaszcza w porównaniu do jej przyjaciółki Gythy Ogg, która „potykała się o pierwszy korzeń”, jaki mogła znaleźć podczas tradycyjnych pościgów kochanków przez las. Dla Esme ważniejsze od miłości było zostać wiedźmą – i to najlepszą z wszystkich wiedźm. Dlatego odrzuciła oświadczyny Mustruma Ridcully’ego. Choć wiodłaby z nim dobre życie, to i bez niego jest życiowo spełniona. [Ginny N.]
2. Monkey D. Luffy (One Piece)
Luffy pochodzi z nadmorskiej wioski. Jego cel jest jasny – zostać Królem Piratów! Nieodłącznym elementem ubioru Luffy’ego i zarazem jego największym skarbem jest słomkowy kapelusz. Na początku opowieści wyrusza w podróż, by zebrać załogę. Jest prostym i szczerym chłopakiem, któremu najbardziej zależy na towarzyszach oraz porządnej wyżerce. Bez wahania ruszy swoim przyjaciołom z pomocą i przeciwstawi się nawet najsilniejszym przeciwnikom. Nie interesują go romanse, dlatego odmawia poślubienia najpiękniejszej kobiety na świecie.
Cała załoga Słomkowych (może poza miłosnymi uniesieniami Sanji’ego) to przykład pięknej, platonicznej relacji, która jest bardzo ważna dla każdego z bohaterów. Zawsze mogą liczyć na siebie nawzajem. Podczas podróży pomogli także wielu ludziom, niosąc im nadzieję i inspirując do działania. [Perła i Lynx]
3. Havelock Vetinari (Świat Dysku – Terry Pratchett)
Lord Vetinari to spełniony Patrycjusz i tyran (nie taki tyran) Ankh-Morpork, mający w sercu miasto i jego rozwój, który w jak najmniejszym stopniu będzie uciskał jego mieszkańców. Zarządza miastem i „rządzącymi” nim gildiami w taki sposób, by nie do wyobrażenia było miasto pod czyjąkolwiek inną władzą. Choć dość regularnie zdarzają się ataki na jego życie/próby zrzucenia ze stołka, Havelock traktuje je jako dobrą rozrywkę i sposób na zajęcie czymś Straży Miejskiej Ankh-Morpork, a nie poważne zagrożenie.
Lord Vetinari jest skrytobójcą, który zrobił w Gildii Skrytobójców, między innymi, doktorat z tańca. Także z trucizn. Ale z tańca bardziej.
W mieście nikt go jakoś przesadnie nie lubi, poza jego przyjaciółką lady Sybil Ramkin, ale też nikt nie potrafi wyobrazić sobie lepszego Patrycjusza na jego miejscu – a miasto miało kilku bardzo złych Patrycjuszy, poprzedzonych przez szereg niezbyt dobrych królów. Knując jednak czy nie, lubiąc go czy nie, wszyscy przyznają, że pod władzą Vetinariego miasto działa. A nawet się rozwija.
Havelock nie jest zainteresowany romansami. Choć czasami z ust postaci pada pytanie, dlaczego jest sam (jakkolwiek nigdy bezpośrednio w jego kierunku), w końcu jest całkiem przystojny, a jego sobowtór jest żonaty i ma dzieci, co prowadzi do różnych nieskonkretyzowanych przypuszczeń. Sam Vetinari jednak w ogóle nie zajmuje się kwestiami romantycznymi. Jego umysł i serce są w pełni oddane służbie miastu. Co nie znaczy, że nie ma przyjaciół – jak wspomniana już lady Sybil, lady Margolotta, Leonard z Quirmu czy, niechętnie, ale Sam Vimes. I choć z tego powodu, gdy miasto napada smok, w ramach nagrody może co najwyżej zaproponować rękę ciotki, raczej nikomu specjalnie nie przeszkadza jego stan cywilny. [Ginny N.]
4. John Segundus (Jonathan Strange i pan Norrell – Susanna Clarke)
John Segundus jest magiem teoretykiem, choć ponadprzeciętnie wyczulonym na magię praktyczną. Tak jak inni magowie teoretycy – póki mogli nimi być – zadowalali się lekturą magicznych ksiąg, tak w ciągu powieści John Segundus kilka razy wyczuwa magię wokół siebie. I choć jemu samemu prawie do końca akcji powieści nie udaje się czarować (pomimo licznych prób), to jest w nim jednak coś więcej niż u zwykłego maga teoretyka. Można właściwie powiedzieć, stanowi ogniwo przejściowe między magami teoretycznymi (zdelegalizowanymi przez Norrella) a magami praktycznymi takimi jak Strange, Norrell czy Childermass.
John Segundus nie posiada jednak innej profesji niż mag teoretyk, dlatego gdy inni magowie teoretycy zgadzają się porzucić swoją profesję, jeśli Gilbert Norrell udowodni, że jest magiem praktykiem, on jeden odmawia podpisania umowy. Szukając różnych zajęć od czasu wkroczenia na magiczną scenę pana Norrella, John uczy młodych ludzi o magii – zarówno chłopców, jak i dziewczęta. Jednak kiedy za namową i ze wsparciem finansowym pani Lennox postanawia założyć szkołę magii, okazuje się to niemożliwe. Na drodze staje mu pan Norrell, który nie życzy sobie, by w Anglii byli inni magowie niż on i Jonathan Strange – paradoksalnie Norrell wciąż mówi o tym, jak zależy mu na odrodzeniu angielskiej magii, jego działania dowodzą jednak, że chce być jedynym oprócz Strange’a magiem, który będzie tą magią władał. W jego umyśle wielka era magii i magów powróci wyłącznie poprzez ich dwóch. Nie w smak mu więc wszelkiego rodzaju szkoły magii.
Po tym ciosie John Segundus szuka innego zajęcia, a poruszony widokiem chorego umysłowo bezdomnego postanawia w budynku niedoszłej szkoły założyć szpital psychiatryczny. Mimo że nie ma doświadczenia w psychiatrii, pragnie dać ukojenie umęczonym ludziom.
W jego życiu nie ma miejsca na romanse. Podczas gdy wielu młodych mężczyzn w powieści, czy to z romantycznych uniesień, czy ze zwykłego w XIX wieku pragmatyzmu (jak choćby kwestia posagu) poszukuje małżonek, a do tego wielu jego znajomych małżonki posiada (tak jak jego przyjaciel, były mag teoretyczny pan Honeyfoot), jego te kwestie nie zajmują. Nikt też nie nalega na to, że powinny go zajmować.
W życiu spotykają go różne trudności, od finansowych (Segundus nie jest bogaty), przez kłody rzucane pod nogi przez pana Norrella, po wewnętrzne zmagania z niemożnością uprawiania magii praktycznej. Segundus to sympatyczny człowiek o dobrym sercu i dobry przyjaciel drugiego z angielskich magów – Jonathana Strange’a, który wspiera go w jego działaniach i dążeniach do czarowania. Te jednak przynoszą efekt dopiero na końcu powieści, gdy Strange przywraca Anglii magię. [Ginny N.]
5. Saiki (The Disastrous Life of Saiki K.)
Saiki jest uczniem liceum o nad wyraz rozwiniętych mocach parapsychicznych. W wolnych chwilach ratuje świat i sąsiedztwo przed złem i kataklizmami.
Całe anime, poza przygodami w stylu „superbohater w liceum”, skupia się na relacjach Saikiego i uczniów z jego klasy. Na drugim planie rozwijają się romanse, ale na głównego bohatera nikt nie naciska, że powinien sobie kogoś znaleźć. Wręcz przeciwnie – jest lubiany dokładnie za to, jaki jest, i nikt go nie chce zmieniać.
Sam Saiki przede wszystkim zdobywa przyjaciół i nie postrzega nikogo w romantycznych kategoriach. [DemonBiblioteczny]
6. Sybil Ramkin i Sam Vimes (Świat Dysku, cykl o Straży Miejskiej Ankh-Morpork – Terry Pratchett)
Lady Sybil Ramkin i Sam Vimes to ankh-morporska demiromantyczna power couple. Ona, najbogatsza kobieta w mieście, oddana Słonecznemuu Schronisku dla Chorych Smoków i własnej hodowli draco vulgaris. On, pochodzący z nizin społecznych, oddany swojej pracy w Straży Miejskiej Ankh-Morpork, która doprowadza go do alkoholizmu. Chciałby pracować w działającej, nieskorumpowanej służbie, świat jednak nie jest tak łaskawy. Do czasu, gdy spotykają się – ona i on – ponieważ w mieście pojawia się draco nobilis, a Patrycjusz, lord Vetinari jest zmuszony do uznania Straży Nocnej za siłę, która może przynieść miastu więcej dobra niż zła, jeśli pozwoli jej działać w pełni mocy prawa. Wtedy wszystko zaczyna zmieniać się dla Sama Vimesa na lepsze, nawet jeśli nie jest to droga usypana różami.
Romans Sama i Sybil jest niezręczny, wymagający wysiłku z obu stron, dość długo nieoparty na wielkim, zapierającym dech w piersi uczuciu, a jednak to działa. Lady Sybil nigdy nie była szczególnie oddana romantycznym uniesieniom. Sam Vimes miewał romanse, ale kiedy wiąże się z lady Sybil, pierwsze, co się dla niego liczy, to nie miłość, a to, czy Sybil jest dla niego ważna. Z czasem docierają się wzajemnie, by przez lata stworzyć zjednoczony front, z miejscem na czułość i miłość, ale podstawą ich relacji jest wzajemna troska i przyjaźń.
Bogata część społeczeństwa Ankh-Morpork nie wie, co sądzić o tym związku i często nie spodziewa się tego, co w nich uderzy, gdy spróbują traktować Vimesa jako jednego ze swoich, myśląc, że wraz z awansem społecznym przejął on nowobogacki światopogląd. Lady Sybil stara się ukrócać co niesforniejsze wybryki swojego męża, ale nie bez pewnej dumy z tego, jak Sam potrafi namieszać w postrzeganiu ludzi tego, kim jest on i kim jest ona. [Ginny N.]
7. Georgia Warr (Loveless – Alice Oseman)
Georgia Warr, bohaterka powieści Loveless Alice Oseman, to młoda dziewczyna, która mierzy się z tym, że nigdy nie czuła się zakochana. Towarzyszymy jej od domówki na koniec liceum i przez początek studiów. Georgia długo wypiera swoją aromantyczność, mimo że na studiach poznaje sporo osób queerowych, w tym także aromantycznych właśnie. Ale przecież to nie może być ona, prawda?
Przyjaciele Georgii towarzyszą jej na uniwersytecie, trochę wplątując ją w romantyczne sytuacje, w których Georgia nie czuje się komfortowo. Oni nie pomyślą, że Georgia może być aromantyczna, a nawet jeśli by była, to przecież by to wiedziała, prawda? A jednocześnie Georgia, tak jak to często u nas, osób aromantycznych bywa, nie ma jeszcze odwagi, by przyznać przed samą sobą, skąd ten dyskomfort w niej tak naprawdę się bierze.
Dojście do tego, że jest osobą aromantyczną, zajmuje Georgii sporo czasu. Jest trudne, i w tej trudności bardzo życiowe. Pełne wątpliwości, które po wyjściu z szafy zdają się zupełnie bezpodstawne, a jednak nieraz potrafią ciągnąć się w człowieku bardzo długo – co alloromantyczne społeczeństwo bardzo wzmacnia i czego nawet świadomość istnienia aromantyczności i znajomość innych aromantycznych osób nie jest w stanie łatwo przełamać. Na szczęście Georgii udaje się w końcu ten mętlik we własnej głowie rozplątać, a jej przyjaciele, gdy już wiedzą i zrozumieją, co i jak, są wspierający tak, jak powinni być od samego początku. [Ginny N.]
8. Maćko z Bogdańca (Krzyżacy – Henryk Sienkiewicz)
Maćko z Bogdańca jest znanym i szanowanym rycerzem, podziwianym za spryt – wiadomo, że jeśli pojawia się jakiś skomplikowany problem, najlepiej zwrócić się z nim do Maćka. Na dodatek z pewnością będzie potrafił przy tym uzasadnić, dlaczego podstęp, który wymyślił, jest absolutnie zgodny z honorem rycerskim.
Maćkowi bardzo zależy na odbudowaniu pozycji i liczebności rodu, który został niemal całkowicie wybity kilkadziesiąt lat wcześniej w bitwie z Krzyżakami. Bardzo kocha swojego jedynego bratanka i właśnie w nim widzi przyszłość rodu. Jego marzeniem jest zbudowanie kasztelu w miejscu starej rozpadającej się rodowej siedziby.
Co ciekawe, jak na osobę, której tak bardzo zależy na przyszłości i liczebności rodu, Maćko absolutnie odżegnuje się od małżeństwa i wydaje się, że najchętniej zostałby kawalerem do końca życia. Potencjalny ślub z jakąś kobietą bierze pod uwagę tylko w ostateczności, gdyby w razie śmierci Zbyszka został ostatnim przedstawicielem rodu. Nie interesują go romanse i jego reakcja na kochliwość bratanka wydaje się świadczyć o tym, że on sam raczej nigdy nie miał podobnych doświadczeń. [Andromeda Mirtle]
9. Gilbert Norrell (Jonathan Strange i pan Norrell – Susanna Clarke)
Zakochany w książkach o magii i książkach magii, Gilbert Norrell to mag praktyczny – pierwszy od trzystu lat czy może pierwszy warty wspomnienia. Norrell „przywraca” magię Anglii, pomaga rządowi w wojnie w Francją, uczy magii swojego podopiecznego Jonathana Strange’a, i nawet pozwala mu korzystać z tak zazdrośnie strzeżonych magicznych ksiąg – choć sporo z nich nadal ukrywa przed nim w bibliotece Hurtfiew.
Norrell nie jest przyjemną osobą, pełny jest wad, pychy i przekonania o własnym znaczeniu. Chce przywrócić magię Anglii, ale chce to zrobić w pojedynkę, gromadząc wszystkie książki magii, jakie tylko się da, oraz zakazując uprawiania magii magom teoretykom i szarlatanom. Nie przyjmuje uczniów, poza, ku własnemu zaskoczeniu, że w ogóle to zrobił, jednym. Jednocześnie chcąc przywrócić Anglii magię, która przynależy Królowi Kruków, chce pogrzebać pamięć o nim, odebrać mu znaczenie w historii magii – to jakby pić wodę i mówić o piciu wody, jednocześnie twierdząc, że woda nie powinna być pamiętana. I to jest przyczyną jego porażki. Dopiero gdy razem ze Strangem wypełniają się jako zaklęcie Króla, magia naprawdę wraca do kraju.
Norrell nie szuka romansów, a chcąc widzieć w Strange’u drugiego siebie, żałuje, że ten ma żonę, przez którą nie może w pełni poświęcić się magii. Żona, w jego poczuciu, to tylko rozpraszacz uwagi, gdy są na świecie ważniejsze sprawy niż miłość. Gilbert Norrell jest magii oddany w pełni, całym sobą i nie w pełni rozumie, jak będąc magiem praktycznym, można chcieć od życia czegokolwiek więcej niż pełnienie służby wobec magii właśnie.
Społeczność traktuje Norrella jako sensację epoki, oddaje mu odpowiedni szacunek, gdy ten pomaga krajowi w wojnie, choć nikt nie czuje do niego zbytniej sympatii. Kiedy jednak posuwa się do czynów niegodnych dżentelmena (jak zniszczenie magią książki Strange’a), szacunek znika, zostawiając po sobie jedynie niechęć. Magów, jak przekonuje się Anglia, u progu powrotu magii do kraju, można mieć naprawdę dość. [Ginny N.]
10. Caduceus Clay (Critical Role, kampania Mighty Nein)
Caduceus Clay jest klerykiem Mellory i członkiem grupy bohaterów Mighty Nein, do której dołącza, by szukać ratunku dla ginącego przez klątwę lasu, którym opiekuje się jego rodzina. A że inni członkowie jego rodziny wcześniej wyruszali po kolei na tę samą misję i bardzo długo nie wracają do domu, nadchodzi jego kolej, by poszukać rozwiązania. I tejże rodziny.
Caduceus jest mądry, pełny emocjonalnej empatii, zawsze z odpowiednim słowem dla swoich przyjaciół, gotów stanąć w ich obronie przed tymi, którzy myślą, że mają do nich jakiekolwiek prawa po latach przemocy. Dla Mighty Nein wyprosi u swojej bogini cud przywrócenia do życia osoby, której sam nie miał szansy poznać, ale której pozytywny wpływ na grupę widzi na własne oczy.
W pewnym momencie historii jedno z NPC próbuje flirtować z Caduceusem, czego on w ogóle nie załapuje. I dopiero, gdy zostaje mu to wyłożone, mówi swoim przyjaciołom z drużyny, że jest aromantyczny i aseksualny, co drużyna przyjmuje jako po prostu część tego, kim jest Cad. [Ginny N.]
11. Yelena Belova (Marvel/MCU)
Yelena jest szpieżką. Początkowo pracowała dla Red Room, ale potem zaczęła też współpracę z S.H.I.E.L.D. Na cześć Nataszy Romanoff przyjęła pseudonim Biała Wdowa.
Dla Yeleny ważne są relacje platoniczne i to na nich się skupia. W filmie Czarna Wdowa i serialu Hawkeye przy jej postaci w ogóle nie porusza się wątków romantycznych (ogólnie w filmie i serialu ich brakuje), a przede wszystkim w jej przypadku rozwija się relacje rodzinne. [DemonBiblioteczny]
I to tyle w naszej wyliczance, choć to zdecydowanie nie koniec fajnych aromantycznych postaci. Zapraszamy do podzielenia się wartymi wspomnienia postaciami na naszym Facebooku, Discordzie i w grupie Polifonia Fantastyczna.
Wspólny profil redakcji Whosome.pl. Podpisujemy nim zbiorcze teksty, tłumaczenia, analizy i dyskusje.
