Top 10 książek brzmi abstrakcyjnie, bo jak ograniczyć się do takiej liczby? Goście Bazyliszka podjęli to wyzwanie, by polecić młodszym (i nie tylko) czytelnikom książki warte uwagi. Zapraszamy do lektury!
Na tegorocznym Bazyliszku działy się liczne świetne rzeczy i jedną z nich był panel Top 10 książek do polecenia czytelnikom poniżej 20 roku życia prowadzony przez Kubę Polkowskiego. Wzięli w nim udział Ania Musiałowicz, Katarzyna Wierzbicka i Węglowy Szowinista. Każde z nich przedstawiło swoje top 10 książek dla czytelników poniżej 20 roku życia (choć tak naprawdę dla wszystkich). Poniżej prezentujemy zebraną listę i zachęcamy do zapoznania się – wśród fantastyki i fantastyki naukowej powinno znaleźć się coś dla młodszych i dla starszych czytelników.
Zaczynamy od natychmiastowego łamania konwencji, prezentując dodatkowe:
Miejsce 11
WS: Rozgwiazda, Peter Watts
To science-fiction o mrocznym i napiętym klimacie, opowiadające o ekspedycji na stację badawczą obok nieznanego kosmicznego bytu, gdzie badacze odkrywają przerażającą tajemnicę.
Miejsce 10
AM: Emily the Strange, Brian Brooks, Buzz Parker, Rob Reger
KW: Koniberki, Weronika Szelęgiewicz
WS: Pierścień, Larry Niven
Na miejscu 10 pojawia się Pierścień, czyli kolejna klasyczna powieść science-fiction, w której autor bada konsekwencje posiadania magicznego pierścienia dającego nieograniczoną moc. Mamy tu więc magiczny artefakt, motywy sił i jej konsekwencji, podróży przez wymiary. Tym razem klimat jest bardziej filozoficzny, a lektura eksplorujące granice wyobraźni. Dla młodszych osób zaś, mamy pozostałe dwie pozycje. Emily the Strange – książkę graficzną o młodej dziewczynie, która wiedzie życie pełne zagadek i niezwykłych przygód. Emily jest tajemnicza i nietypowa, i z pewnością trafi do dorastających czytelniczek. Koniberki to powieść fantasy dla młodzieży, w której bohaterowie zostają wciągnięci do magicznego świata, gdzie odkrywają swoje nadnaturalne zdolności. Pośród baśniowego klimatu, bohaterowie przeżywają wiele przygód.
Miejsce 9
AM: Tajemnica diabelskiego kręgu, Anna Kańtoch
KW: Baśniobór, Brandon Mull
WS: Koniec dzieciństwa, Arthur C. Clarke
Tajemnica diabelskiego kręgu to dark fantasy, w którym główna bohaterka – nastoletnia dziewczyna – odkrywa ukrytą rodzinną tajemnicę. W powieści pojawiają się motywy walki dobra ze złem i tożsamości bohaterki. Baśniobór to przygodowa powieść fantasy dla młodzieży o chłopcu, który zostaje wciągnięty do magicznego świata pełnego niezwykłych stworzeń i zagadek. Motywy, które się pojawiają, to np. magiczne stworzenia, przyjaźń, czy odwaga w obliczu niebezpieczeństw. Miejsce 9 zamyka Koniec dzieciństwa, kolejna klasyczna powieść science-fiction, która opisuje niespodziewane zmiany zachodzące u dzieci na całym świecie. Pojawiają się tu kwestie ewolucji, komunikacji z obcymi, zmiany ludzkiej natury.
Miejsce 8
AM: Świat czarownic, Andre Norton
KW: Zwiadowcy (cykl), John Flanagan
WS: Ogień nad otchłanią, Vernor Vinge
Świat czarownic to powieść fantasy osadzona w świecie magii i czarownic, w której bohaterka staje przed wielkim wyzwaniem. Jest tu trochę na temat podróży między światami i walki o przetrwanie. Zwiadowcy to seria powieści dla młodzieży, opowiadająca o szkoleniu młodych zwiadowców w świecie pełnym przygód i niebezpieczeństw. W tym bardziej przygodowym i pełnym akcji klimacie, mamy treningi bohaterów, przyjaźnie i klasycznie – walkę ze złem. Ogień nad otchłanią to kolejna pozycja science-fiction, której akcja toczy się w odległej przyszłości, gdzie technologia i sztuczna inteligencja odgrywają kluczową rolę. Lektura może być wyjątkowo ciekawa, w czasach gdy temat AI i rozwoju technologicznego jest nam tak bliski.
Miejsce 7
AM: Czarnoksiężnik z Archipelagu, Ursula K. LeGuin
KW: Tkacz Iluzji, Ewa Białołęcka
WS: Wspomnij Phlebasa, Iain M. Banks
Miejsce 7 rozpoczyna Czarnoksiężnik z Archipelagu – klasyczna powieść fantasy, gdzie bohater wyrusza w podróż po tajemniczym Archipelagu. Przewijają się wątki podróży, przygody, odkrywania tożsamości i walki o równowagę. Podobnie w Tkaczu Iluzji bohaterka poznaje samą siebie, odkrywając niezwykłe zdolności magiczne. Po fantastyce wracamy do science-fiction. Wspomnij Phlebasa jest osadzone w futurystycznym świecie Gwiezdnej Floty, w którym bohater wyrusza na niebezpieczną kosmiczną misję. To może być dobry wybór dla fanów intergalaktycznej polityki i intrygi.
Miejsce 6
AM: Hobbit, J. R. R. Tolkien
KW: Władca pierścieni (trylogia), J. R. R. Tolkien
WS: Fundacja (cykl), Isaac Asimov
Miejsce 6 zawiera dosłowną klasykę gatunków: fantastyki – powieści Tolkiena – i fantastyki naukowej – Asimova. Mamy tu Hobbita i Władcę Pierścieni, których nie trzeba nikomu przedstawiać. Fundacja to klasyczna seria science-fiction, w której autor eksploruje losy galaktycznej fundacji mającej na celu ochronę wiedzy i kultury po upadku Imperium. W cyklu przejawiają się motywy upadku cywilizacji, nauki, manipulacji historią.
Miejsce 5
AM: Osobliwy dom pani Peregrine, Ransom Riggs
KW: To, Stephen King
WS: Śnieżyca, Neal Stephenson
Osobliwy dom pani Peregrine to powieść fantasy, w której młody chłopak odkrywa tajemniczy sierociniec z niezwykłymi dziećmi posiadającymi nadnaturalne zdolności. Śnieżyca to kolejna powieść science-fiction z wątkami zaawansowanej technologicznie przyszłości, nauki i intrygi. Na 5 miejscu zestawienia pojawia się też nieco zaskakują pozycja, na którą widownia zdecydowanie nie była przygotowana: To, czyli horror Kinga, który opowiada historię grupy dzieciaków w miasteczku, którzy muszą stawić czoło okrutnemu potworowi. To zdecydowanie najbardziej przerażająca pozycja na liście.
Miejsce 4
AM: Piramidy, Terry Pratchett
KW: Gra o tron, George R. R. Martin
WS: Fiasko, Stanisław Lem
By pomóc nam trochę ochłonąć, miejsce 4 otwierają dla nas Piramidy Pratchetta – humorystyczna powieść fantasy osadzona w słynnym Świecie Dysku, pełnym absurdu i magii. Następna jest Gra o tron – pierwsza część serii Pieśń lodu i ognia, która opowiada o walkach o władzę w królestwie Westeros. Każdy, kto oglądał serial i większość osób, które go nie widziały, wiedzą, że mogą spodziewać się tu polityki, zdrady, brutalności. I smoków. Fiasko to klasyczna powieść science-fiction, w której autor bada zderzenie ludzkiej natury z obcą cywilizacją. Klimat książki jest filozoficzny, refleksyjny.
Miejsce 3
AM: Bajki robotów, Stanisław Lem
KW: Uczeń skrytobójcy, Robin Hobb
WS: Kwiaty dla Algernona, Daniel Keyes
Miejsce 3 to znów Lem i słynne Bajki robotów, czyli zbiór opowiadań science-fiction, badających relacje między ludźmi a sztuczną inteligencją. Kolejną pozycją fantastyki naukowej są Kwiaty dla Algernona opowiadające historię mężczyzny o niskim ilorazie inteligencji, który staje się uczestnikiem eksperymentu mającego ją zwiększyć. Poruszane wątki to inteligencja i jej granice, ludzkie emocje, walka z dyskryminacją. Książka jest wzruszająca i pełna refleksji. Powracamy do fantasy z Uczeniem skrytobójcy, gdzie młody chłopiec zostaje wyszkolony w sztuce zabijania, rozwija swoje umiejętności i musi stawić czoło wielu wyzwaniom.
Miejsce 2
AM: Wykreślone imię, Rhiannon Lassiter
KW: Ocean na końcu drogi, Neil Gaiman
WS: Gra Endera, Orson Scott Card
Wykreślone imię to kolejne zaskoczenie na liście – thriller psychologiczny, w którym bohaterka próbuje odnaleźć swoje miejsce w świecie po tajemniczej utracie pamięci. W Grze Endera akcja toczy się w przyszłości, gdzie wybitny młody strateg musi stawić czoło zagrożeniu z kosmosu. Pojawiają się tu kwestie kontaktu z obcymi cywilizacjami i etyki w walce. Miejsce 2 zamyka Ocean na końcu drogi – powieść fantasy o chłopcu, który odkrywa tajemnice i magię na farmie swojej rodziny. Gaiman opisuje magiczne wspomnienia, dziecięce wyobraźnie, starcie rzeczywistości z magią.
Miejsce 1
AM: (cała twórczość), Neil Gaiman
KW: Pomniejsze Bóstwa, Terry Pratchett
WS: Błękitna Kropka, Carl Sagan
Miejsce 1 z panelu Top 10 książek do polecenia czytelnikom poniżej 20 roku życia to… cała twórczość Gaimana, tak by jeszcze ostatni raz złamać konwencję listy, ale rozumiemy trudność wyboru tylko jednej książki tak wybitnego autora. Gaiman, jak przystało, dzieli topowe miejsce z Pratchettem i kolejną pozycją z jego Świata Dysku: Pomniejsze Bóstwa. Dołącza do nich Sagan z książką popularnonaukową, Błękitna Kropka, w której opowiada o kosmosie i znaczeniu naszej małej planety w ogromnym wszechświecie.
Udział w takim panelu był czystą przyjemnością — zawsze dobrze słucha się, kiedy ktoś opowiada o rzeczach, które lubi i chce podzielić się tym zainteresowaniem z wami — tym większa przyjemność, gdy temat to książki. Z tej listy 31 pozycji (z hakiem, jeśli liczyć kolejne pozycje z cykli i całą twórczość Neila Gaimana), może powstać całkiem różnorodny stosik książek do lektury na najbliższe miesiące: coś lekkiego na lato, klimatycznego na jesień, dostarczającego otuchy w zimę i nowej energii na wiosnę — a już w kolejne lato czeka nas następna edycja Bazyliszka. Do zobaczenia!
Do tego czasu możecie spotkać nas na innych konwentach, naszym Facebooku i w grupie Polifonia Fantastyczna.
(ona/jej)
Waterbender z Fire Nation. Z natury dualistyczna, stara się odnaleźć balans. Czyta mniej, niż by chciała, ale za to próbuje nowych rzeczy w świecie i odkrywa, że liczne nawet jej się podobają. Kocha orzechy włoskie, wierzby płaczące i kolor niebieski. Kiedyś miała obsesję na punkcie podróży w czasie, z której szczęśliwie udało się wyleczyć, ale sentyment pozostaje. Chciałaby podróżować w TARDIS z Dwunastym i Bill, ale też wrócić do domu przed dobranocką. Pokochała Doctor Who od pierwszego spojrzenia na Dziewiątego Doktora. Z wielkim żalem żegnała Trzynastą i Yaz, ale na zawsze pozostaną w jej serduszku.